TARİHÇEMİZ
Adana Ticaret Borsamız 1913 yılında kurulmuş olup, Türkiye’nin en eski ikinci borsasıdır. Adana’da 1800’lü yıllarda Fransızlar tarafından inşa edilen Adana-Mersin demiryolundan sonra pamuk ticareti gelişmiştir. Buna bağlı olarak dış pazarlarla bağlantılı ve organize bir pazarın kurulması gereği ve ihtiyacı duyulmuştur.
Bu ihtiyaçtan dolayı Adana’daki tüccar ve çiftçiler o yıllarda, yürürlükte olan 15 Nisan 1886 tarihli Umum Borsalar Nizamnamesine göre Borsaların bugünkü gibi bağımsız olarak kurulmaları mümkün olmadığı ve ancak Odalara bağlı olarak kurulabilecekleri hükme bağlanmış bulunduğundan Borsamızın kuruluşu o günkü adıyla Adana Ticaret ve Sanayi Odası tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Ticaret Odası kararının Vilayet Makamına bildirilmesi üzerine Adana Valiliği 22 Mayıs 1329 (1913) tarihli 153/31976 sayılı yazısıyla Adana’da Ticaret Borsası unvanını taşıyan bir borsanın kurulmasına izin vermiştir. Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde şehrin merkezi yerinde bugünkü Küçük Saat Meydanı’nda bulunan eski Yıldız Kıraathanesi (Yıldız Gazinosu) kiralanmıştır. Burada 17 Eylül 1913 tarihinde yapılan parlak bir törenle Ticaret Borsamız fiilen faaliyete geçmiştir.
Kuruluşundan sonra Yağ Camii civarında belediyeye ait “Büyük Mağaza” Borsa Binası olarak kullanılmıştır. Daha sonra 1925 yılında bugünkü Şenbayrak Otelinin yerinde bulunan 2 katlı bina satın alınmış, 4355 Sayılı Kanununla birlikte Borsamız 1944 yılından sonra Ticaret ve Sanayi Odası’ndan bağımsız olarak faaliyetine devam etmiştir.
Daha sonra Yeni Borsa binasının inşası yolunda ilk adımı Borsamız, 13.07.1960 tarihli kararıyla Atatürk Caddesi üzerinde 807 m²’lik arsa satın almış, 15.07.1960 tarihinde yapılan Borsa seçimleri sonunda işbaşına gelen Borsa Meclisi, alınan arsa üzerinde borsa binasını yaptırmak için faaliyete geçmiştir. 1961 senesi Haziran ayında inşasına başlanan Borsa Binası,1963 Temmuz ayında tamamlanmış ve aynı yılın Ağustos ayında da hizmete açılmıştır. 1970 yılına kadar çok kısıtlı imkânlarla çalışan ve sadece hububat ve yağlı danelerin analizleri konusunda hizmet veren laboratuarımız, bu tarihten itibaren temin edilen alet ve cihazlar sayesinde yağ ve küspe analizlerini de yapabilir hale gelmiş, 1997 yılında pamuğun tüm teknik özelliklerini otomatik olarak belirleyen HVI pamuk test cihazının alımıyla pamuğun teknik özelliklerinin el yordamı ile belirlenmesi uygulamasına son verilmiştir. 2009 ve 2010 yıllarında Çukurova Kalkınma Ajansı ve Birleşmiş Milletler katkıları ile yapılan projeler yardımıyla borsamız bünyesindeki Lif Pamuk Analiz Laboratuarı modernize edilmiş, ayrıca Aflatoksin ve Hububat Analiz Laboratuarları da kurulmuştur. Ayrıca, 2012 yılında yağ analiz cihazları da laboratuarımıza eklenmiştir.
2011 yılı Mart ayında ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi sertifikasını alan ticaret borsamız, 17 Eylül 2012 tarihinde yapılan denetim sonrasında TOBB Akreditasyon Sistemi’ne göre akredite borsa olup üyelerine Beş Yıldızlı hizmet sunmaktadır. Ayrıca, Ticaret Borsamız dünyanın pamukta tek üretim standardı olan ve sürdürülebilir pamuk üretimini ön plana çıkartan Better Cotton Pamuk Standardı’nın uygulanması konusunda Üretici Birim görevi üstlenen ilk ticaret borsasıdır. 2013 yılından bu yana dünyanın en büyük tekstil firmaları tarafından talep edilen Better Cotton üretiminde, bölgemizdeki pamuk üreticileri ile doğrudan arazide ve çırçır işletmelerinde çalışmalar yapılmaktadır.
2018 yılının Mayıs ayına kadar Atatürk Caddesi üzerindeki binada hizmet veren Adana Ticaret Borsası, Güzel Cumhuriyet mah. İncirlik Bulvarı No:442 Yüreğir/Adana (Ceyhan yolu üzeri 10. Km) adresindeki, 27.10.2011 tarihli 36 no’lu Meclis Toplantısı kararı ile 72 dönüm olarak satın alınan, 11. Cumhurbaşkanımız Sn. Abdullah Gül tarafından 24 Nisan 2014’te temeli atılan ve 19 Mart 2018 tarihinde dönemin T.C. Gümrük Ticaret Bakanımız Sn. Bülent Tüfenkci, TOBB Başkanımız Sn. M.Rifat Hisarcıklıoğlu, Adana Valimiz Sn. Mahmut Demirtaş başta olmak üzere ilimiz bürokratlarının, üye ve üreticilerimizin geniş katılımı ile açılışı yapılan yeni Borsa Kompleksinde, 28 Mayıs 2018 tarihinde faaliyete geçilmiştir. Adana Ticaret Borsası olarak Yeni Borsa Kompleksimizde, Elektronik Alım-Satım Salonumuz, Yetkili Sınıflandırıcı Merkez ve beş adet şube laboratuarlarımız, 40 bin ton mısır ve buğday depolama kapasiteli Lisanslı Depolarımız, İdari Binamız ve Tüccar ofislerimiz üyelerimizin hizmetine sunulmuştur. İdari Binamız içerisinde; Elektronik Alım-Satım Salonu, çok amaçlı toplantı salonu, lif pamuk, fiziksel ve kimyasal analiz laboratuvarlarımız ve birimlerimiz yer almakta olup üyelerimize yüksek kalitede hizmet sunmaktayız. Önümüzdeki yıllarda lisanslı depolarımızın kapasitesinin 75 bin ton arttırılarak toplamda depolama kapasitemizin 115 bin ton seviyesine çıkarılması hedeflenmektedir. Böylece lisanslı depo hizmetimizden faydalanan üye ve üretici sayımız artacaktır.
Ticaret Borsamız; 02 Mayıs 2019’da“Modern ve Teknolojik Entegre Ticaret Borsası Kompleksi Projesi” ile TOBB’nin ilk kez düzenlediği “Oda Borsalar Proje Yarışması”nda “Kurumsal Kapasite ve Altyapı Kategorisinde” 365 oda-borsa içerisinde birinci olmuş ve Cumhurbaşkanımız Sn. Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden ödülünü almıştır. Bu ödülle birlikte, Adana Ticaret Borsası bir kez daha adını tarihe altın harflerle yazdırmıştır. Ticaret Borsamız; 09.01.2020 tarihinde Çukurova’nın sembolü, Türk filmlerine konu olan ve logomuzda yer alan beyaz altınımız “Çukurova Pamuğu” için coğrafi işaret almıştır.
Ticaret Borsamız; yapmış olduğu güzel hizmetlerden ve sektöre katkılarından dolayı 11.03.2022 tarihinde düzenlenen 3. Uluslararası Duayenler Ödül Töreni’nde TMO ve TABADER tarafından “Yılın Kuruluşu” ödülüne layık görülmüştür.
2023 yılı içerisinde iklim değişikliğine uyum kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılının vizyon projesi olan Milli Elektrikli Otomobil TOGG aracı Borsamızca satın alınmıştır. Bu sistemin ayrılmaz bir parçası olan, TRUGO TOGG Elektrik Şarj Dolum İstasyonumuz da Borsa Kompleksimizde en modern şekliyle hayata geçirilerek hizmete sunulmuştur.
Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nda (TÜRİB) aracılı sisteme geçiş kapsamında, 2024 yılı içerisinde Ticaret Borsamızın öncülüğünde, 17 Ticaret Borsası’nın katılımlarıyla şirket merkezi Adana olmak üzere Akdeniz Ürün Piyasası Aracı Kurumu Anonim Şirketimizin (Akdeniz ÜPAK) kuruluşu, 95702 No’lu ve 24 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazete’de ilan edilerek gerçekleştirildi.
